Zet de JSF in!………. Tegen de staatschuld!


‘Wat zijn de kerntaken van de Krijgsmacht, Vaandrig?’ vroeg mijn Majoor.

Gezien zijn humeur leek het mij beter een politiek correct antwoord te geven.

Hoewel ik bij de militaire keuring een aantal jaren daar voor had aangegeven dat ik niets met dit instrument van neokapitalistische onderdrukking te maken wilde hebben, stond ik daar dan nu toch als dienstplichtig Vaandrig op de afdeling Plannen van de Landmachtstaf.

 Bij nader inzicht was ik er achter gekomen dat boze buurmannen wel degelijk bestaan en dat alleen een goed gesprek ze niet buiten de deur zou houden. Voortschrijdend inzicht heet zoiets.

‘De verdediging van het Koninkrijk, Majoor!’ dat leek mij toch een redelijk bod.

‘Fout, Vaandrig, de kerntaken van de Koninklijke Armee zijn het vervoeren van manschappen in grijze, blauwe en groene uniformen in lichtgrijs, donkergrijs en groen metaal, en dit ter land, ter zee en in de lucht!’

Het was duidelijk dat de inter-service vergadering waar hij net uit kwam niet was verlopen hoe hij het had gewild.

 Die vergadering ging over de invoering van het nieuwe door de Amerikanen voorgestelde concept van de ‘Air-Land Battle’, en ging uit van een sterke integratie op tactisch niveau van alle krijgsmachtdelen. ‘Het is een mooi concept, maar de luchtmacht zal nu eenmaal never ever willen worden gezien als de artillerie van de landmacht’, brieste hij door zijn snor. Het was mij inderdaad al eens  opgevallen dat hoewel de Russen de officiële vijand waren, de andere krijgsmachtdelen ook hoog scoorden in het vijand beeld.

Er is veel veranderd in de krijgsmacht sinds die tijd, en ten goede. De dreiging is veranderd, en daarmee legeropbouw, strategische en tactische concepten. Veel materieel wordt afgestoten, en met de aanschaf van Drones komt die Airland battle weer een beetje terug.

Alleen de JSF blijft. Dat is best een beetje vreemd. De JSF is in beeld gekomen na de oorlogen in het voormalige Joegoslavië, en paste in de dreigingsanalyse van kleine regionale conflicten in de periferie van het ‘Westen’ en een verkruimelende voormalige USSR.

Bovendien hadden ‘onze’ F16 s gezamenlijk opgetreden met de Amerikanen, ze hadden zelfs geschoten!

Daar waar de Nederlandse luchtmacht problemen had met het gezamenlijk optreden met Marine en Landmacht, was het kunnen optreden met de VS in gezamenlijke tactische operaties blijkbaar van levensbelang. Vandaar dat iedere modificatie aan de F16 door Nederland blind wordt gevolgd, België heeft dat niet in die mate gedaan. De inzet van die vliegtuigen is dan ook anders, reconnaissance en geen combat zoals bij Nederland, in NAVO verband.

De dreigingsanalyse lijkt inmiddels veranderd, de Luchtmobiele Brigade is qua inzetbaarheid een onderdeel van het Duitse leger geworden, en het wordt steeds onduidelijker binnen welke dreigingsanalyse en strategisch tactisch concept de JSF moet optreden.

 Tenzij natuurlijk het strategisch belang van de luchtmacht, altijd samen stoer met de Amerikanen kunnen vliegen, belangrijker is dan het Nederlandse belang, een correct strategisch en tactisch antwoord op de dreiging.

Wellicht moet die dreigingsanalyse nog maar eens over worden gedaan, de JSF die al vijftien jaar in ontwikkeling is, is wellicht niet meer het juiste antwoord op Somalische piraten of optredens in Libië en Mali.

In dat geval is het niet kopen van de JSF wel weer het goede antwoord op die andere zeer reële dreiging, namelijk die van een oncontroleerbare kostenpost en oplopend begrotingstekort.

Het 54 punten lijstje en het Nederlandse EU Voorzitterschap van 2016


Dat was even schrikken in Brussel deze week. De Nederlandse regering maakte het 54 punten lijstje bekend van bevoegdheden die ze uit ‘Brussel’ terug willen halen.

Bij de aankondiging van dit initiatief dacht ik dat Nederland wellicht het vrij vervoer van personen, goederen, diensten en kapitaal ter discussie zou willen stellen.

Of het initiatiefrecht aan de Europese Commissie wil ontnemen, zoals SP EP lid Dennis  de Jong onlangs voorstelde. Onze SP’er Dennis is qua vernieuwende ideeën over Europa bijna net zo radicaal als PVV’er Barry Madlener, en dat wil wat zeggen! 

Nou, dat hebben Rutten en Timmermans dan ook niet gedaan. Het lijstje is eigenlijk meer een lijstje van dingen die nu nog niet Europees zijn, en die van Nederland ook niet Europees moeten worden. Het is dus eigenlijk meer een lijstje van Nederland voor Nederland zelf.

Een geheugensteuntje, een ‘niet vergeten nog te doen’ lijstje, gefilterd uit de verschillende onderhandelingsnotities van de verschillende ministeries.

Zo vindt Nederland bijvoorbeeld dat er geen richtlijn moet komen over de verpakking van olijfolie in restaurants. Nee, op een dergelijk vitaal belang laat Nederland niet met zich sollen!

Toch heeft een dergelijk lijstje wel wat, je zou een dergelijk lijstje ook voor ‘Den Haag’ kunnen maken. In de eerste plaats zou op een dergelijk lijstje komen dat ambtenaren niet meer hun tijd verspillen aan het opstellen van dit soort lijstjes, en daarmee iedereen zijn tijd verspillen. Maar goed laten we positief blijven.

Wat moet Den Haag wel doen?

Dat lijkt vrij eenvoudig: justitie, defensie, infrastructuur, onderwijsfinanciering, wat dan niet? Nou, heel veel! De ministeries voor Economische Zaken, Landbouw en Volkshuisvesting zijn eigenlijk overbodig, van anderen dienen de taken te worden herzien onder het motto ‘door de regering wat moet, door anderen wat kan’!

Waarom we al die ministeries hebben? Om dezelfde reden dat de EU bepaalde zaken doet. De staat en de EU zijn en worden niet gevormd door een schets op de tekentafel maar doordat in de praktijk een aantal problemen dienen te worden opgelost, en als het probleem eenmaal is opgelost kun je de structuren in theorie weliswaar weer afschaffen maar in de praktijk is dat vaak moeilijk en pijnlijk. Zo was er na de oorlog een volkshuisvesting probleem in Nederland, daar moest wat aan gebeuren. Maar de oplossing van toen, zwaar gesubsidieerde sociale woningbouw en hypotheekrente aftrek, was toen een oplossing, maar nu een probleem, zoals gesteld in de ‘Recommendation for a Council Recommendation on the Netherlands’ 2013 national reform programme and delivering a Council opinion on the Netherlands’ 2013 stability programme for 2012-2017’.

De EU stelt Nederland voor de hypotheekrenteaftrek maar af te schaffen en de sociale woningbouw te reserveren voor -inderdaad!- sociale gevallen.

Het EU lijstje doet pijn, en Nederland zal er serieus mee aan de slag moeten wil het de competitiviteit herwinnen die voor een relance noodzakelijk is.

Noch de Staat, noch de EU regeert met tekentafel checklists, maar reageert op problemen die op het juiste niveau met de juiste middelen dienen te worden opgelost. Dat kan lokaal, regionaal, nationaal of Europees zijn. Afstemming van de juiste middelen op het juiste niveau is een permanent en normaal bestuurlijk proces. Vandaar dat er niets mis is met het Nederlandse 54 punten lijstje maar het ook niemand pijn doet.

Het lijstje lijkt bovenal symbool te zijn voor het gebrek aan politieke visie binnen Nederland op Europa.

Dat is des te pijnlijker daar het Nederlandse voorzitterschap van 2016  nu in de steigers moet worden gezet.  

Misschien toch eens tijd voor een vergezichtje, Mark?

 

 

Klik om toegang te krijgen tot st10658.en13.pdf

Ontpolderen en politieke verantwoordelijkheid


Bulgarenfraude, zorgtoeslag fraude, zorgdeclaratie fraude, woningbouwcorporatieschandalen, onderwijsinstellingwanbeheer/fraude, Fyra debacle, en dan nu falend toezicht in de Rotterdamse haven op olie-opslagbedrijf Odfjell. Het zijn allemaal begrippen die we de laatste drie maanden in de kranten konden lezen.

Ik beperk me tot deze begrippen omdat anders het lijstje te lang zou worden.

Al deze begrippen hebben een aantal gemeenschappelijke kenmerken.

In de eerste plaats hebben ze de Nederlandse belastingbetaler goud geld gekost dan wel de samenleving aan grote risico’s bloot gesteld. In de tweede plaats hebben de problemen plaats gevonden binnen ‘opgeschaalde’ structuren, structuren die waren opgeschaald om die problemen nu juist beter te kunnen aanpakken. Ten slotte, de overheid heeft het allemaal gedaan met de beste bedoelingen in het perspectief van de maakbare samenleving, en absoluut niemand heeft ook nog maar de minste verantwoordelijkheid genomen voor het falen van de overheid in deze dossiers, behalve dan sorry, volgende keer beter.

Tekenend was het commentaar van de Milieudienst Rijnmond DCMR, dat jarenlang heeft gefaald in het toezicht bij tankopslagbedrijf Odfjell in de Rotterdamse haven. ‘Vooral de DCMR ging bij het toezicht uit van een goede relatie met het bedrijf en dat dat de beste manier was om de veiligheid van het bedrijf te waarborgen.’  Hallo! Polderen oop zijn smalst!

Op het moment dat toenmalig Europees Commissaris Edith Cresson haar tandarts als consultant had ingehuurd, en het bleek dat binnen het Commissie apparaat niemand dat wilde zien, heeft dat geleid tot het vertrek van de Commissie Santer, en een herziening van het financieel management en controle systeem. Het was duidelijk dat er wel eens minder strak op de regels werd toegezien als dat politiek beter uit kwam. Daar heeft de Europese Commissie destijds de conclusies uit getrokken

In Nederland lijkt het wel of er helemaal geen regels bestaan, omdat dat beter uit komt. En verantwoordelijkheid nemen komt bij niemand op. ‘Wij hebben dat nu eenmaal met zijn allen zo besloten’ is een typisch Nederlands zinnetje. ‘Polderen’ is mooi als dat betekent dat de meerderheid een doel heeft geformuleerd waar vervolgens met vereende krachten aan wordt gewerkt. Het is inderdaad heel handig als je dijken wilt bouwen.

Maar als een parlement zelf beslist dat er eerst geld dient te worden uitgegeven en de controle later wel komt, dan moet je niet verbaasd staan dat half Bulgarije dat hartelijk lachend fantastisch vindt. Maar juist omdat we het allemaal zo eens waren over die foute beslissing, voelt niemand zich verantwoordelijk, en is het ook niet fair om een individu als schuldige aan te wijze, toch?

Het probleem ligt hem dan ook in de politieke cultuur. Polderen kan haaks staan op verantwoordelijkheid nemen en transparantie nastreven.

Een cultuuromslag lijkt dan ook noodzakelijk.

Ontpolderen lijkt noodzakelijk.

Ik stel voor te beginnen met een kleine stap. Volgens het Financieel Reglement van de EU is een ambtenaar persoonlijk financieel aansprakelijk in geval van schuldige nalatigheid.

Wellicht dat er in Nederland ook wat minder zal worden weggekeken als dat daar ook wordt ingevoerd. En wie weet dat de politici dan nog eens het leerstuk van de politieke verantwoordelijkheid af stoffen.

Soevereiniteit, wat moet je er mee?


Een van de ontnuchterende fenomenen van de moderne technologie is dat de debatten in de Tweede Kamer  vanaf de computer direct te volgen zijn.

Zo was ik onlangs getuige van een debat waar Barry Madlener aan deel nam. Op zich was dat positief, immers in het Europees Parlement heeft hij meer gelounged  dan in de vergaderzaal vertoefd, laat staan deelnemen aan een debat, dus niet klagen als een volksvertegenwoordiger zijn vak serieus neemt.

Het debat ging over Europa, en daar was Barry niet positief over.

Niet alleen schilderde hij de EU af als een Brusselse Regeltjes Fabriek (BRF), maar bovenal had de EU onze soevereiniteit gestolen. Uit de toon waarop hij dit zei leidde ik af dat we deze diefstal zeer ernstig dienden te nemen, en, natuurlijk, die soevereiniteit diende zo snel mogelijk terug te komen.

Op zoek dus naar onze soevereiniteit.

Hoe zag die er ook al weer uit? Laten we het eens definiëren als dat je zelf bepaalt wat er met je gebeurt, in plaats van dat anderen dat doen. In politieke termen dat je zelf maximaal het beleid bepaalt dat op de eigen maatschappij van toepassing is.

Aangezien we door de EU volgens Madlener c.s. onze soevereiniteit zijn kwijtgespeeld, moeten we dus eens kijken wat onze soevereiniteit was voor dat wij zelf, plan Beyen Spaak voor de fijnproevers, de EEG hebben gelanceerd.

Allesbepalend was natuurlijk de Tweede Wereldoorlog geweest, daar hadden we met al onze soevereiniteit weinig aan kunnen doen.

We waren wel soeverein toen Nederland zijn koloniale oorlog in Indië voerde, die werd beëindigd onder Amerikaanse druk, dat dan weer wel.

De Nederlandse Gulden was ook alleen van ons, maar we moesten wel binnen dertig seconden ieder besluit van de Bundesbank volgen, wilde die soevereiniteit niet door de markten worden afgestraft.

Voor een klein land als Nederland staat een politiek van voor 100% vasthouden aan volledige soevereiniteit dus praktisch gelijk aan isolement en onmacht.

Het beleid van een actief engagement in internationale organisaties als NAVO en EU was dan ook een doordacht middel om de Nederlandse invloed-soevereiniteit!-op de voor Nederland essentiële belangen, veiligheid en welvaart, zo groot mogelijk te doen zijn,

Politieke consensus betreffende de Nederlandse vitale belangen en ambtelijke professionaliteit heeft er lang voor gezorgd dat Nederland in feite meer invloed -soevereiniteit!- had dan kon worden verwacht.

Het is dan ook op zijn minst paradoxaal te noemen dat Kamerbreed politici het Nederlandse volk vertellen dat ze de Nederlandse belangen behartigen door soevereiniteit uit ‘Brussel’ terug te willen halen. Het is moeilijk in te zien hoe minder invloed van Nederland  in het Nederlandse belang zou zijn. Het op luide toon uitdragen van dat standpunt brengt Nederland bovendien in de praktijk al uit het centrum van de machtsuitoefening zonder dat er ook nog maar iets is teruggehaald.

Het moedwillig aanvallen van een professionele organisatie die de hoeder is van de gemeenschappelijk belangen baant de weg voor een grotere invloed van lidstaten, maar dan wel vooral de grote.

Laat Nederland daar nu net niet bij zijn, wel Frankrijk en Duitsland.

Soevereiniteit is kortom een lastig begrip, hoe meer je er van hebt, hoe minder de invloed.

Regering, doe eens echt iets!


U kent dat wel, die formatie onderhandelingen die tegen het einde lopen. Er is veel vooruitgang geboekt, veel goede wil, en ‘de sfeer is goed’ maar de cijfers werken niet echt mee.

 Er moeten nog wat miljarden worden bezuinigd. Dus je gaat op zoek naar wat posten die het CPB moeilijk kan narekenen, waarvan je weet dat het politiek/maatschappelijk ook moeilijk wordt, dat zien we later- na het bordes- wel weer, maar die het begrotingstekort onder die vermaledijde 3% brengen.

 En zo zijn we opgezadeld met een aantal onwerkbare en of vreemde plannen. Staatssecretaris Teeven, die zich jarenlang sterk maakte voor meer blauw op straat, stuurt in plaats daarvan de boeven de straat op, met een enkelband, dat dan weer wel.

Dolende Ridder Roland gaat het gehele binnenlandse bestuur op de schop gooien, waar iedereen tegen is, gekoppeld aan een grote decentralisatie operatie, maar de bezuinigingen worden alvast ingeboekt. Dat is zoiets als de fiets willen repareren tijdens de wedstrijd.

Ondertussen worden de dossiers waar het echt om gaat, de woningmarkt, arbeidsmarkt, de zorg en het onderwijs gemeden, want politiek gevoelig. Gevoelig want essentiële onderdelen van de verschillende maatschappijbeelden van de regeringspartners PvdA en VVD.

 Die vrolijk ingeboekte bezuinigingen bij Justitie en Binnenlandse Zaken zullen nauwelijks worden gerealiseerd want ingewikkeld, tegen de trend en de eigen politieke achterban in. Maar ja, je hebt het geprobeerd, daar lag het niet aan!

Structureel hervormen daar waar het moet, om de Nederlandse samenleving vitaal te houden en de economie concurrerend te maken gebeurt echter niet of onvoldoende.

De woningmarkt, de arbeidsmarkt, het onderwijs en de zorg consumeren samen het grootste deel van de Nederlandse begroting.

De subsidie aan de woningmarkt dient te worden gestopt, arbeidsmarkt en onderwijs dienen meer in dienst te staan van de concurrentiekracht en oneigenlijk gebruik van de zorg dient te worden gestopt. Nederland dient ook eindelijk een anti-fraude beleid op te zetten.

Het is echter te vrezen dat deze dossiers taboe zijn verklaard door de twee regeringspartners omdat het bestaan van het kabinet belangrijker lijkt te zijn dan het voortbestaan van het land.

Maar zo wordt het voorbestaan van het kabinet wel een structureel probleem voor het land. Als de regering toch wil blijven zitten en iets goeds doen voor het land moet het ook de consequentie trekken en eindelijk de fundamentele problemen structureel aan pakken.