Ik ben dus een kind van de jaren zestig, destijds betekende dat je jong en hip was, nu betekent het dat het pensioen in zicht komt. Mijn opleiding tot leraar Frans hield in dat wij niet alleen de taal, maar ook de cultuur dienden eigen te maken. Vele reisjes naar Parijs waren het gevolg, en Franse cultuur begint bij wijn, de studie was zeker geestverruimend!
In Parijs maakte ik kennis met het blad Hara Kiri, met als ondertitel ‘Magazine Bête et Méchant’, als ik het wel heb. Een soort Geen Stijl, helemaal in de geest van de jaren zestig: revolutionair, non conformistisch, seksueel bevrijdend, hip en maf tegelijkertijd.
Naarmate mijn studententijd meer verleden tijd werd en ik naar Parijs ging voor mijn werk, zag ik de opvolger, Charlie Hebdo.
Met de tijd ben ik veranderd, besefte dat niet alle wereld problemen worden opgelost met bloemen, Love and Peace, idealisme en realisme voerden hun strijd met elkaar in mij, kortom, volwassenheid heeft zijn prijs.
Maar Charlie Hebdo veranderde niet.
Ze bleven consequent iedereen belachelijk maken die zichzelf te belangrijk achtte, macht naar zich toetrok, morele superioriteit claimde, kortom de perfecte maatschappelijke Hofnar.
De eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik blad niet vaak heb gekocht, maar het was wel altijd zeer aanwezig.
Als laatste overblijfsel van de jaren zestig kreeg het op den duur ook iets aandoenlijks, Ja, ze zijn tegen, maar ze zijn tegen alles, en daarmee verloren ze wellicht iets van hun journalistieke kracht. Maar charmant als icoon.
Wat mij na de aanslag ook het meeste op viel was dat al die tekenaars oude mannen waren geworden, terwijl ze nog even scherp waren als in 1968.
En daarom moesten ze dus dood. Want ze hadden de profeet beledigd. En vooral de aanhangers van de profeet, want de profeet zelf heb ik nog niet gehoord.
Velen haasten zich om te zeggen dat dit terrorisme niets met de Islam te maken heeft. De vele indrukwekkende demonstraties zijn een uiting van bewustzijn van de waarden van onze samenleving. Helaas is die samenleving zo kwetsbaar dat een paar honderd extremisten voldoende zijn om heel veel schade aan te richten. En die terroristen vinden wel degelijk dat er een band met de Islam is, ze dragen het breed uit in hun YouTube Video’s. De stelling dat Islam en geweld dus niets met elkaar te maken hebben is wel mooi, maar wellicht ook een vorm van wensdenken die een goed begrip van de problematiek in de weg staat.
Net als de Bijbel gaat ook de Koran niet alleen over liefde.
Ook niet verwonderlijk, we hebben het over boeken waarvan de wortels duizenden jaren terug gaan. Het is niet verwonderlijk dat in de zevende eeuw na Christus anders over vrouwenrechten en gebruik van geweld werd gedacht bijvoorbeeld dan in de 21ste eeuw.
Niemand zal verwachten dat een boek uit die tijd hanteerbare concrete oplossingen biedt voor onze post industriële samenleving.
Maar dat is wel de pretentie van de Islam volgens bepaalde volgers. Volgens deze doctrine is de Koran immers door God zelf geschreven, en aangezien hij slechts handelt in eeuwige waarden laat dit geen ruimte voor interpretatie. Het woord van God valt niet te interpreteren, alleen maar na te volgen. En hoewel met tekstanalyse wel is aan te tonen dat de Koran niet door een persoon geschreven is, dat het dus een product is van een bepaalde cultuur in een bepaalde tijd, is het interpreteren van de Koran wel degelijk een taboe in dat deel van de Islamitische wereld.
Dat geeft ook wel degelijk de mogelijkheid aan haat-imams hun gang te gaan zonder dat ze worden gecorrigeerd. Deze haat-imams zijn wel degelijk de geestelijke vaders van de Jihad strijders.
Mao Zedong, nog wel bekend bij de oudere revolutionairen onder ons, was een ervaringsdeskundige op het gebied van terrorisme, een van zijn bekendere citaten is The guerrilla must move amongst the people as a fish swims in the sea, met andere woorden, het is de welwillende houding van de massa ten opzichte van de terroristen die het dezen mogelijk maken hun daden uit te voeren.
Het is daarom dat ik vrees dat een mars van heel veel goedwillende Fransen geen indruk zal maken op terroristen. Het is wel degelijk de eigen cultuur van de Moslim gemeenschap die het terroristen onmogelijk moet maken te ‘zwemmen in een verwelkomende zee’.
Meer dan uit de mars put ik dan ook hoop uit de man die een aantal gegijzelden verstopte in een koelcel. In de eerste plaats omdat een Malinese Moslim werkte in een koosjere supermarkt, en op de tweede plaats omdat die Malinese islamitische medewerker zijn Joodse medemensen beschermt tegen een andere Malinees, maar nu een Islamterrorist.
Dat is het verschil. Het is die non acceptatie van terreur in eigen kring die de meest effectieve bestrijding zal zijn.
Maar dat moet ook worden vertaald naar het religieuze niveau. De kerkelijke elite moet accepteren en propageren dat de Koran een spirituele leidraad is, en geen handboek dat door iedere willekeurige hooligan kan worden gebruikt om het alibi te vinden de eigen frustraties met religieuze dekking uit te leven doordat hij een zinnetje in de Koran gevonden heeft dat zijn actie zou kunnen rechtvaardigen.
Maar dat werk van interpretatie is wel een verantwoordelijkheid van de Moslim gemeenschap zelf, niet van de anderen.