Met de komende verkiezingen voor de Provinciale Staten kiezen we ook indirect de leden van de Eerste kamer. We hebben de Eerste Kamer te danken aan het kortstondige huwelijk van Nederland met de Belgen. Dat huwelijk duurde tot 1830 maar de Eerste Kamer is door Thorbecke gehandhaafd in de nieuwe democratische grondwet.

En volgens diezelfde Grondwet (art 50) vertegenwoordigen de Staten‐Generaal het gehele Nederlandse volk.  In art 51 wordt verder gesteld dat de Staten‐Generaal bestaan uit de Tweede Kamer en de Eerste Kamer, zonder enige beperking voor de een of de andere Kamer.

Het interessante van de Grondwet is dus dat het stelt dat het Volk door twee kamers wordt vertegenwoordigd, niet door enkel de Tweede Kamer. Dit past in een traditie van macht en tegenmacht, waarbij de macht van de burger over verschillende instituties wordt verdeeld om te voorkomen dat de burger zijn eigen dictator kiest.

De politici die in de Tweede kamer zitten, vinden dit van oudsher niet leuk. Zij vinden dat zij alle macht zouden moeten hebben en trachten van oudsher of de eerste Kamer af te schaffen, of de rol te beperken tot noodrem of ‘Chambre de reflexion”

Dit soort argumenten komen veelal van partijen die de meerderheid hebben in de Tweede kamer, en er zijn altijd staatsrechtsgeleerden van dienst die dit soort argumenten staven met een overdaad aan moeilijke woorden. Het is alleen lulkoek de luxe.

Het gaat om macht, en de vraag of de politici die macht willen delen in een systeem van checks and balances.

De meeste politici houden niet van het delen van macht, begrijpelijk.

Maar het moet wel, er is, met name onder de lange rij kabinetten Rutte, te veel misgegaan in dit land. En om de schuld alleen op Rutte af te schuiven is te simpel. De toeslagenwet is enthousiast aangenomen door de Tweede Kamer, afgevinkt door de Raad van State en door de strot van de Eerste Kamer geduwd.

Dat mag niet weer gebeuren. De tegenmacht – en dan met name de regionale belangen van de burger – is perfect georganiseerd in de Nederlandse Grondwet.

Laten we daar gebruik van maken.

Stem op een partij uit uw regio die niet in de Tweede Kamer zit en versterk de positie van de Eerste Kamer als tegenmacht van de Tweede Kamer.

Voorkom debacles als met de decentralisatie van de jeugdzorg, de coöperatieheffing en dergelijke. Geef een stem aan de 60% van de Nederlanders die aan het eind van de maand niet alle rekeningen kunnen betalen. Stem tegen de coalitie die nu de macht heeft in de Tweede Kamer, stem op een onafhankelijke regionale partij voor de provincie en  de Eerste Kamer.

De verkiezingen voor de Provinciale Staten worden door de nationale politici op grote en grove wijze misbruikt om de landelijke krachtverhoudingen te bepalen.

Het is het ultieme teken van de minachting van diezelfde landelijke politiek voor wat er in de Nederlandse Provincies gebeurt.

Het  rapport over de Groninger Gaswinning  was vernietigend. Je zou op zijn minst verwachten dat de hiervoor verantwoordelijke  politici verantwoordelijkheid zouden nemen of een oplossing aanbieden. Iets in de zin van: Hoe dichten we de vertrouwenskloof tussen  ‘Den Haag’  en de Regio (De parkeerplaats van de Randstand)?

Niets van dit alles, het is hetzelfde bekvechten in talkshows als altijd. Maar meer van hetzelfde geeft geen ander resultaat!

Want wat is de essentie van het Gasdebacle? ‘Systeemfalen’, is de algemene politieke conclusie. Dat klopt, maar de nationale politici stellen dat vooral om de eigen verantwoordelijkheid te ontlopen.  Systemen bestaan niet, alleen maar mensen, mensen die systemen bedenken en besluiten nemen. 

Het politieke kernmoment was immers om na de aardbevingen in Huizinge in 2012, de gaswinning niet te verminderen zoals experts hadden aanbevolen, maar om die te verhogen als politiek besluit van de ministers Dijsselbloem, Kamp en Premier Rutte. Dat was geen systeemfalen maar een politiek besluit.

De begroting moest worden gered, alle discussies over bezuinigingen zijn politiek lastig, dan is meer inkomsten door gas op te pompen de meest eenvoudige oplossing.

En daar ligt de kern van de kloof tussen Den Haag en de rest van Nederland: omdat Groningen geen politieke vuist kon maken werden hun belangen aan de kant geschoven. Kamp en Dijsselbloem hoefden nu eenmaal niet bij de Groningers langs.

Er is dus maar één manier om de kloof tussen Randstad en de rest te dichten, namelijk een herverdeling van de politieke macht. 

Dat kan zonder het wijzigen van de Grondwet, met een simpele wijziging van de kieswet. Er wordt al jaren over gesproken, laatstelijk heeft de Staatscommissie Parlementair Stelsel, ook wel bekend als de Commissie Remkes, aanbevelingen gedaan om het kiesstelsel te wijzigen met het versterken van persoonlijke en regionale componenten in het kiesstelsel. Binnen dit voorstel hebben kiezers een duidelijke keuze om ofwel te stemmen op een kandidatenlijst van een partij, ofwel op één persoon. 

Deze ideeën zijn door Minister Bruins Slot verder uitgewerkt. Als de landelijke politici hun krokodillentranen van hun wangen hebben geveegd hoeven ze alleen maar in de talkshows te zeggen:

‘We gaan de kloof tussen de Den Haag en de regio dichten. We zullen een nieuw kiesstelsel steunen waardoor de stemmen van alle burgers uit alle windstreken van Nederland doorklinken in de Tweede Kamer. Dat dit een bedreiging is voor onze eigen positie is niet erg, voor ons telt alleen het algemeen belang!’